Kan je het leven ten volle ervaren als je opgroeit voor de camera’s? Wat doet de voortdurende zelfpresentatie met kindsterren – of kinderen en sterren tout court? In de voorstelling Remember My Name onderzoekt regisseur Mitch Van Landeghem (1996) die vragen met negen jongeren die zelf dromen van een leven op het podium. 

Dat het allemaal nogal tricky klinkt, beseft hij wel. Een voorstelling maken over jong ontdekt worden en de druk die daarbij komt kijken, met tieners die eerst een auditie moeten doorlopen met maar liefst 300 deelnemers. ‘Als je een productie maakt over die thematiek, voelt het heel obsceen en tegelijk prikkelend om aan een tafel vol foto’s te staan en daaruit een selectie te moeten maken’, lacht Mitch Van Landeghem. Weinig plekken zijn dus toepasselijker om Remember My Name te creëren dan fABULEUS, waar de druk en dromen van jong talent achter de schermen niet weg te denken zijn.

Van Landeghem weet wat het is om al als tiener een podium te krijgen. Ook hij stak elf jaar geleden de neus aan het venster bij fABULEUS, toen hij zong en danste in Love Songs (veldeke) van Michiel Vandevelde. De afgelopen jaren ontwikkelde hij zich tot een van de meest veelzijdige acteurs van zijn generatie, die schittert bij zowel de jonge collectieven WOLF WOLF en Camping Sunset als ervaren compagnies zoals Ontroerend Goed en De HOE. ‘Leuk aan fABULEUS is dat je niet zomaar een passant bent. Zeker als je met dans of theater verdergaat, blijven ze je traject volgen. Zo ontstond de uitnodiging om hier een voorstelling te regisseren.’

In Remember My Name herken je ongetwijfeld de dada’s van De HOE: het spelen met fictie en realiteit, het reflecteren over de aard van theater, de omcirkelende beweging rond de kern van het stuk. Als uitgangspunt koos Van Landeghem een reünieshow waarin negen ouder geworden acteurs terugblikken op de fictieve musical Remember My Name die hun doorbraak heeft betekend. In de show herken je de nostalgie die ook de acteurs van Friends, Harry Potter en Het Eiland recent samenbracht. ‘Zo’n publieke terugblik geeft me vaak een dubbel gevoel’, bekent Van Landeghem. ‘De acteurs zijn niet meer zoals je ze hebt gekend en ze zijn extra getraind in hoe ze zich tegenover een publiek moeten gedragen. Toch kijkt het publiek omwille van die herkenning. Dat maakt het format zowel artificieel als heel emotioneel. Wanneer de Friends-acteurs elkaar opnieuw terugzien in hun oude decor, is hun verbazing nep, alsof ze niet samen in de coulissen hebben gewacht om op te komen. Maar de ontroering is ook echt: het zijn wel deze mensen die tien jaar in dit decor hebben gespeeld.’

Reünieshows zijn extra bijzonder als je ze bekijkt in relatie tot tijd. Ze proberen een momentum nodeloos vast te houden, maar herinneren ons er vooral aan dat dat momentum voorbij is. Zo zijn ze iets tussen een verjaardagsfeest en een begrafenis, waarbij je niet weet of je de tijdelijkheid van roem nu moet vieren of betreuren. ‘Al verschilt de reünie in de voorstelling op één belangrijk punt’, zegt Van Landeghem. ‘De musicalvoorstelling zelf heeft nooit bestaan. Een acteur kan beweren dat die ene scène iconisch was en dat moet je maar aannemen. Maar de feitelijke voorstelling is natuurlijk bezig, dus je maakt dat zogenaamd iconische moment live mee. Alsof iemand een belofte doet en daarmee meteen ook een luchtkasteel opzet.’

Een reünie is een zoektocht naar oorspronkelijkheid – de eerste auditie, de spontaniteit achter de schermen. Hetzelfde verlangen wordt weleens geprojecteerd op jong talent. ‘Regisseurs die met kinderen werken, proberen meestal omstandigheden te creëren waarin zij authentiek zijn en niet moeten spelen’, weet Van Landeghem. Daarom is het extra sprekend dat het jongeren zijn die hier oreren over de glorieperiode die ze zouden hebben doorleefd. ‘We wilden acteurs die ouder zijn dan de kindsterren op wie ze terugblikken, maar ook te jong om voor volwassen celebrities door te gaan.’

Beroemd zijn: een ambacht

Over het lot van kindsterren valt wel wat te zeggen. Ze zijn de speelbal van ‘mentoren’ die hen voor hun eigen dromen later opdraaien, ze zijn het kanonnenvoer in de war for talent van een op jonge lichamen verlekkerde entertainmentindustrie, ze zijn te veel ster om kind te kunnen zijn. ‘Ik raakte gefascineerd door het thema na het lezen van I’m glad my mom died (2022) van Jennette McCurdy’, zegt Van Landeghem. ‘Zij brak als tiener door in een aantal Nickelodeon-reeksen maar stapte nadien uit de showbizz en getuigt in het boek over de druk van het wereldje en de mishandeling door haar moeder.’ Een andere inspiratie, de podcast Dear Hollywood (2023) van Alyson Stoner, bracht horrorverhalen van kindsterren naar buiten over verslavingen, seksueel misbruik en zelfdoding. ‘Die getuigenissen zijn een breekpunt voor wie, zoals ik, met een generatie Nickelodeon- en Disney-sterren is opgegroeid.’

Met die kennis in het achterhoofd ging Van Landeghem anders naar celebrities kijken. Hun werk ligt ook naast het acteren en zingen – beroemd zijn is een ambacht. ‘Als ik bijvoorbeeld Tom Holland en Zendaya bij Graham Norton zitten, zie ik een scène. Ze weten heel goed hoe ze zichzelf moeten spelen. Dat maakt me niet cynisch, als acteur vind ik het inspirerend.’ Zeker tijdens de audities bleek hoe moeilijk populaire talkshows zich laten naspelen. ‘Als mensen een beroemdheid imiteren, gaan ze als grap uit de hoogte doen. Maar de grote uitdaging voor iemand als Taylor Swift is om je te doen geloven dat je bevriend met haar kan zijn. Je moet dus niet arrogant maar net lief en leuk overkomen als je een ster speelt. Het publiek van een reünie moet denken: wat een goede groep vrienden samen.’

Net als je oog krijgt voor het ambacht van beroemdheden, zie je ook de duisterheid die het verbergt. ‘Celebrities zullen vandaag wel makkelijker over depressies praten, ze mogen daarom nog niet minder sympathiek lijken. We moeten het over de keerzijde hebben maar willen ze niet zien. Dat maakt The World's a Little Blurry (2021), de docu over Billie Eilish, zo indrukwekkend. In een scène ergert ze zich openlijk aan jonge fans die haar willen ontmoeten. Zullen zij haar dat kwalijk nemen? Wellicht. Zou de scène alsnog gewiekste PR kunnen zijn? Misschien. Toch heb ik begrip voor Eilish. Je kan zoveel zingen dat je je slecht voelt; sommige fans zullen nooit de consequentie aanvaarden: dat je er daarom niet bent voor hén.’

Iedereen regisseur

Zo bekeken vraagt overleven als beroemdheid wel wat menselijk kunst- en vliegwerk. Zoals een acteur in Remember My Name het stelt: beroemd zijn is een sixpack hebben én praten over body positivity. Of een verslaving ontwikkelen als uitweg voor de publieke druk en nadien over je rehab een exclusief interview geven aan het weekblad. Hoe stel je de spelregels van de showbizz ter discussie als je je zichtbaarheid – en inkomen – eraan te danken hebt?

Toch wil Van Landeghem voorbij aan de klassieke slachtofferverhalen à la Britney Spears. Remember My Name gaat evengoed over de zelfpresentatie waartoe kinderen elkaar aanzetten via media als TikTok. ‘Wat is het om te regisseren of geregisseerd te worden? Hoe beïnvloedt een toekijkende wereld ons gedrag? Dat zijn vragen die de wereld van de showbizz overstijgen. Vandaag moet iedereen daarmee dealen.’

Net als De HOE kiest Van Landeghem voor een hyperbewuste vorm die tot in het absurde is doorgedacht. Kennen sterren geen bestaan meer dat níét besmet is door de spektakelcultuur, dan is er in Remember My Name geen ontsnappen aan het theater. ‘Bij De Hoe heb ik geleerd om de tocht naar de voorstelling mee te nemen in het eindresultaat. Er zit dus veel making-of in, of die nu authentiek is of gespeeld. Daarnaast heb ik beseft dat ik de wereld en het referentiekader van mijn acteurs óók nodig heb in de voorstelling. Ik gaf hen dus verschillende opdrachten waarin ze input mochten geven. Alles wat ze zeggen, kan materiaal worden – zoals dat ook met beroemdheden gaat.’

Een uitdagend regieconcept voor de jonge acteurs? ‘Voor hen is het inderdaad soms complex’, lacht Van Landeghem, die omringd wordt door dramaturgen Martha Balthazar en Carine Van Bruggen, choreografe Semna Segal en componiste Valentina Tóth (zelf als pianiste een voormalige kindster). ‘Ze repeteren aan scènes die er soms ongerepeteerd moeten uitzien en denken na over hoe sterren authentiek proberen te zijn. Tegelijk vind ik het belangrijk dat zij dit proces in alle naïviteit kunnen meemaken. Hoeveel metalagen je ook op elkaar stapelt: wat je niet kapot krijgt, zijn de jonge acteurs die dit stuk zo goed mogelijk willen spelen. Dat is echt. In the end gaat het over een groep die zich samen verbeeldt wat het is om beroemd te zijn. Af en toe, als ik in mijn hoofd uitzoom, overvalt dat besef me en word ik diep geraakt.’